ADSMIRRA
Avropa Birliyi tərəfindən maliyyələşdirilən “Azərbaycan regionlarında dayanıqlı mikrosahibkarlığın inkişafının sürətləndirilməsi” (ADSMIRRA) layihəsi Gəncə-Qazax, Quba-Xaçmaz, Şəki-Zaqatala və Aran iqtisadi zonalarda Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası (AMFA) tərəfindən, Polşa Mikromaliyyə Mərkəzi (MFC), Azərbaycan Respublikası Sahibkarlar (İşəgötürənlər)Təşkilatları Milli Konfederasiyası (ASK) və digər ortaq tərəfdaşlarla əməkdaşlıqda 2018 və 2021-ci illər arasında həyata keçirilmişdir.
Layihənin ümumi büdcəsinin 90%-i, yəni, 418 324 EUR Avropa Birliyinin töhfəsidir, qalan 10%-i isə İslam İnkişaf Bankı və AMFA üzvləri- Bank Olmayan Kredit Təşkilatı “İnkişaf üçün Maliyyə” (FinDev) və “TuranBank” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti (TuranBank) tərəfindən maliyyələşdirilmişdir.
Aşağıdakı rəqəmlər layihənin ilkin nəticələrini nəzərəçarpacaq dərəcədə üstələyir, əldə olunan uğurların yalnız bir hissəsini təsvir edir, qiymətləndirilməli olan uzunmüddətli təsir isə daha çox nailiyyətləri üzə çıxaracaqdır.
- Layihədən ümumilikdə 510 nəfər faydalanmışdır: 64% – qadın və 36% -kişi;
- 113 benefisiara öz bizneslərini qurmaq üçün 277 780 AZN dəyərində sərmayə kapitalı ilə təmin edilmişdir;
- 37 startapın əsası qoyulmuşdur, 76 mikro-biznes fəaliyyətinin gələcəkdə genişləndirilməsi üçün dəstək göstərilmişdir;
- Hədəf bölgələrdə 3 kooperativ innovativ ideyalar əsasında biznesini qurmuşdur;
- Layihənin dəstəklədiyi sahibkarlar tərəfindən 125 yeni iş yerləri açılmışdır;
- 202 ailənin aylıq gəliri layihə müddətində əldə etdiyi bilik və bacarıqlar sayəsində artmışdır.
Videolar
Taliya Məsimova və onun fitness klubu
Orxan Nağıyev və “Heyvandarlıq Ferması” kooperativi
Azərbaycanın kənd bölgələrində davamlı mikro sahibkarlığın inkişafının sürətləndirilməsi
Rafael Sulxayevin sehirli qidası – “Magic Food”
ABAD
Layihənin dəstəyi ilə 44 ailə müvafiq təlimlərdə iştirak edib, avadanlıqlarla təmin edilib, nəticədə quşçuluqdan xalçaçılığa, eləcə də yağ istehsalına qədər bir sıra müxtəlif sahələrdə kiçik təsərrüfatlarını genişləndirməyə nail olublar. Ümumilikdə, biznesin inkişafı üçün bilik və bacarıqların artırılması məqsədilə 14 təlim, məxsusi sahələr istiqamətində 15 peşəkar təlim aparılıb, həmçinin təlimçilərin təlimi proqramı təşkil edilib və 8 video dərs hazırlanıb.
COVID-19 pandemiyası müddətində də layihə, ailələrə əlavə xammal və müvafiq yardım təmin edərək dəstək olub.
Toplam olaraq, 44 kiçik təsərrüfatdan 23-ü qadınların, 12-si isə məcburi köçkün ailələrinin rəhbərlik etdiyi ailə biznesləridir. Layihə bilavasitə 192, dolayı olaraq isə 342 nəfərə dəstək olub.
Hazırda ailələrin istehsal etdiyi məhsullar və əl işləri ölkənin bir sıra supermarket və mağazalarında satışa təqdim olunur.
Layihə aşağıdakı hazır məhsulların konsepsiyası və brendləşdirilməsi işini həyata keçirib:
- Asılqal göbələyi
- Fındıq yağı
- Çərəzlər
- Meyvə kompotları
- Qoz yağı
- Bəzi suvenirlər
Videolar
Nizami Musayev və onun “Karvan” brendi
Əhmədovların əl işləri
Şəhla ilə xalçaçılıq sənəti
Zaqataladan olan İsmayılovlar və Nurayevlər ailəsinin ortaq biznesi
COVCHEG
Azərbaycanda Böyük Qafqaz dağlıq bölgəsində icma əsaslı dəyər zəncirinin gücləndirilməsi – COVCHEG layihəsi, “Slow Food” beynəlxalq təşkilatı tərəfindən hazırlanmış vasitələrlə yerli biomüxtəlifliyin qorunmasına yönəlib. “Dad gəmisi” komponenti yerli biomüxtəlifliyi dünyada təbliğ edir, “Presidia” komponenti fermerləri icma yaratmaq üçün birləşdirir və istehsalın keyfiyyətini artırmaq üçün istehsal protokolları yaradır. Digər tərəfdən, “Slow Food”, Səyahət, Yer Bazarları və Aşpazlar Alyansı komponentləri alternativ gəlir imkanları yaratmaqla yerli məhsulların daha da tanınmasına və marketinqinə xidmət edir. Nəhayət, “Təhsil” komponenti maarifləndirmə apararaq xüsusilə gənc nəslə yerli biomüxtəlifliyin əhəmiyyətini öyrədir.
– Layihə çərçivəsində 200 təsərrüfat sahibi ilə görüş keçirilib
– 31 yerli məhsul Dad Gəmisi kataloquna daxil edilib
– Layihə çərçivəsində 6 Presidiadan artıq 3-ü qurulub (Ata-baba fındığı, İtburnu və Mədrəsə şərabı)
– SF Travel istiqamətinə 200-dən artıq iştirakçı cəlb olunub
– Azərbaycanda turizm sənayesi üzrə 2 araşdırma həyata keçirilib
– 4 nazirlik və 4 dövlət qurumu ilə layihə fəaliyyətləri üzrə əməkdaşlıq əlaqələri qurulub
– Azərbaycan Milli Aşpazlar Alyansı qurulub, 7 üzvü var
– 5 regionda pilot layihələr həyata keçirilib
– Slow Food Təhsil istiqamətində 35 yerli müəllim təlimlərə cəlb olunub
– Layihə müddəti 2018-2021
Videolar
Dad gəmisi
Ark of Taste məhsullarından biri – Səməni halvası
Azərbaycanın Şimal-Qərb bölgəsində dayanıqlı və inklüziv yerli aqro-ərzaq sistemlərinin inkişafı
“Azərbaycanın Şimal-Qərb bölgəsində dayanıqlı və inklüziv yerli aqro-ərzaq sistemlərinin inkişafı” Layihəsi
Layihənin məqsədi:
- Kiçik kənd təsərrüfatı sahibkarlığını dəstəkləyən səmərəli və inklüziv aqro-ərzaq sistemlərini inkişaf etdirmək
- yoxsulluğun aradan qaldırılmasına töhfə verməkdir
Layihə Qax, Zaqatala, Balakən rayonlarını əhatə edir.
Layihədən 250 nəfəri kənd yerlərində yaşayan olmaqla, 800 nəfərin faydalanacağı gözlənilir. Benefisiarların 50%-nin qadın olması planlaşdırılıb.
Layihə üzrə 6 yerli qida məhsulu:
- Fındıq emal məhsulları (əzməsi, çərəzi)
- Xurma (xirnik) qurusu
- Bal
- Qoz mürəbbəsi
- Qaxac ət və qaxac dolması
- Xurma (xirnik) bəkməzi
İstehsalı ilə məşğul olan 20 istehsalçı qrup seçilib.
Bu qruplar 186 nəfər istehsalçını özlərində birləşdirir.
Layihə seçilmiş məhsulların istehsalçılarına
- istehsal texnologiyası
- avadanlıqlar
- satış, maliyyə, biznesin idarə edilməsi, qida təhlükəsizliyi və marketinq təlimləri və tövsiyələri
- yeni, icma əsaslı aqrar məsləhət xidməti modeli
ilə dəstək verməyi nəzərdə tutub
Layihə çərçivəsində qadınların yerli qida hazırlanmasında rolunu nümayiş etdirən 50 vizual material hazırlanıb.
Bölgə aqro-ərzaq istehsalçılarının və tədarükçülərinin gəlirlərini artıracaq layihə addımları:
- əhali arasında yerli qidadan istifadənin üstünlüklərini təbliğ etmək
- bölgənin turizm potensialını intişaf etdirmək
Layihənin əsas töhfələrindən biri regionda 3 ərazi seçərək, Qlobal Əhəmiyyətli Kənd Təsərrüfatı İrsi Sistemi (GIAHS) kimi qeydiyyata alınması üçün təklif etmək olacaq
Videolar
Alvasova: “Dəyişikliklərdən qorxmayın”
Nəcəf Mirzəyev və onun arıçılıq kooperativi
Hobbidən biznesə
Buğ xəngəli
SEEDS
Azərbaycanın Daşkəsən, Goranboy və Samux rayonlarında aztəminatlı kənd ailələrinin sosialiqtisadi vəziyyətinin gücləndirilməsi və inkişafı layihəsi
Layihənin ümumi məqsədi Azərbaycanın Daşkəsən, Goranboy və Samux rayonlarında iqtisadi inkişafa təkan vermək və iş yerlərinin yaradılmasına dəstək olmaqdır. Layihə iqtisadi bərpa işlərinin təşviqini və iş yerlərinin yaradılmasını hədəfləyir. Xüsusi hədəf olaraq müəyyən edilib ki, nəzərdə tutulduğu kimi, 400 kiçikmiqyaslı həssas qruplardan ibarət olan kənd ailəsi kənd təsərrüfatında iştirakını və icma əsaslı turizm fəaliyyətlərini artıraraq şaxələndirəcək və bazara əsaslanan gəlir və məşğulluq üçün icma əsaslı təşəbbüslərə layihə imkanları vasitəsilə edilən dəstək sayəsində sosialiqtisadi rifahını davamlı olaraq artıracaqdır. Bundan başqa, daha bir hədəf 30 icmada təxminən 1000 qadın üzvün peşə bacarıqlarını, sosial rifahlarını artırmaları və gəlir gətirən fəaliyyətlərlə məşğul olmalarıdır. Əlavə olaraq, Layihənin tərəfdaşı olan 10 KOM-un biznesi inkişaf etdirmə qabiliyyəti və müvafiq dəyər zənciri halqaları ilə əlaqələri inkişaf etdiriləcəkdir. Bütün Layihə fəaliyyətləri regionların sosial-iqtisadi inkişafı üzrə dövlət proqramlarının strateji məqsədinə, beynəlxalq təşkilatların inkişaf strategiyalarına dəstək olacaqdır.
Layihənin nəticələri:
– Daşkəsən, Goranboy və Samux rayonlarında təqribən 400 aztəminatlı kənd ailəsi (başqa sözlə 400 həssas qrupa daxil olan valideyn) qabaqcıl və davamlı kənd təsərrüfatı və kənd turizmi təcrübələrini tətbiq etməklə öz gəlir mənbələrini genişləndirərək rifah hallarını artırıblar;
– Hədəf qrupu sayılan 30 icmada olan təxminən 1000 qadın öz peşə bacarıqlarını və sosial rifahını yaxşılaşdırıb, gəlirli fəaliyyətlərə başlayıb;
– Layihənin tərəfdaşı olan kiçik- və ortamiqyaslı sahibkarların biznes inkişaf potensialı və dəyər zənciri üzrə olan müvafiq iştirakçılarla əməkdaşlığı təkmilləşdirilib;
– Siyasi müstəvidə təqribən 40 millət vəkili 3-4 müvafiq qanunvericilik aktı hazırlamaqla aztəminatlı kənd ailələrinin vəziyyətinə və onların problemlərinə olan diqqəti artırıblar.
Videolar
Gəncəli ailələr üçün gender məlumatlandırma proqramı
Mehriban və Əlinin kiçik ailə biznesi
TELİŞLİ
Avropa İttifaqının maliyyələşdirdiyi və Rüzgar Ekoloji İctimai Birliyinin həyata keçirdiyi “Telişli ekomiqrant icmasında bazar rəqabətli gəlir mənbələrinin formalaşması üçün kənd təsərrüfatı təşəbbüsləri” layihəsi 2018-2020-ci illərdə həyata keçirilmişdir. Layihənin hədəf qrupu evləri və təsərrüfatları 2010-cu ildə Kür çayında baş vermiş daşqınlar nəticəsində yararsız hala düşmüş İmişli rayonunun Telişli ekomiqrant qəsəbəsinin sakinləridir. İcmanın əhalisi öz həyat tərzinə görə tərəkəmələrdən ibarətdir. Hazırda Telişli icmasında 276 ailədə 1250 nəfər yaşayır.